تخلفات گسترده در عرصه ساخت و ساز به واسطه فعالیت غیرمتخصص‌ها / حضور مهندس ناظر و مجری صوری است
تاریخ انتشار: ۱۷ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۴۱۰۳۵۴
به گزارش خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز، چند روز پیش بود که در حین عملیات تخریب یک ساختمان نیمه کاره غیرمجاز ساختمان‌های مجاور فروریخت و تعدادی از هموطنان جان باختند اما چطور با وجود آئین نامه نطام مهندسی و ناظران متعدد همچنان شاهد ساخته شدن ساختمان‌های نوسازی هستیم که ایمنی کافی ندارند و فجایعی مانند آنچه در متروپل آبادان دیدم را رقم می‌زنند؟
بیشتر بخوانید: جزئیات جدید از ریزش ساختمان‌ها در خلازیر برگه فروشی مهندسان ناظرمحمدرضا شکرزاده دکتری تخصصی سازه در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز درباره تخلفاتی که در حوزه ساخت‌وساز صورت می‌گیرد، گفت: ساخت‌وساز ۲ وجه دارد و شامل طراحی و اجرا می‌شود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی افزود: اگر نظام مهندسی با تعامل وزارت راه و شهرسازی و شهرداری شرایطی را ایجاد کند که مجری ذیصلاح نقش موثری در ساخت و ساز داشته باشد و وظایف خود را به درستی انجام دهد، بسیاری از مشکلات حل می‌شوند.
به گزارش ایسکانیوز مجری ذیصلاح کسی است که مسئول اول اجرای عملیات ساختمان بر طبق مقررات ملی و ضوابط شهرسازی است. او توسط سازمان نظام مهندسی به پروژه‌های ساختمانی معرفی می‌شود تا بر صحت عملیات ساختمانی نظارت داشته باشد. او از سمت مالک وکالت دارد که امور اجرایی را برحسب قرارداد بر عهده بگیرد.
شکرزاده عنوان کرد: درحال حاضر سیستم به این شکل است که برای ساخت ساختمان یک مهندس مجری انتخاب می‌شود که پروانه اشتغال از نظام مهندسی دارد اما سازنده‌ها امروز تنها از مجوز مهندسان مجری استفاده می‌کنند. درحقیقت فرد به عنوان سرمایه‌گذار خود در ساخت و ساز فعالیت می‌کند و عملا مهندس مجری نقشی ندارد.
نظام مهندسی باید نظارت جدی داشته باشدوی با اشاره به اینکه نظارت‌ها بر ساخت و ساز بسیار ضعیف است، ادامه داد: هر کسی می‌تواند وارد حوزه ساخت و ساز شده و هر طور که دوست دارد، فعالیت کند. نظام مهندسی باید نظارت جدی داشته باشد. امروزه مهندس ناظر، محاسب و مجری داریم اما حضورشان در ساخت‌وسازها صوری است.
مهندس سازه عنوان کرد: مثلا اگر هزینه ساخت یک ساختمان هزار متری چهار طبقه در تهران حدود ۱۵ میلیارد تومان باشد، طبق قانون مهندس مجری برای یک سال میانگین ۱۰ درصد از هزینه ساخت را می‌گیرد. مهندسی که پروانه داشته و مجرب باشد، می‌تواند این ساختمان را باکیفیت خوب بسازد اما پیمانکار مثلا ۵۰ میلیون پرداخت کرده و مجوز مهندس را از او می‌خرد. چون نظام مهندسی و شهرداری سازنده را مجبور نمی‌کنند که یک مهندس مجری واقعی داشته باشد، سازنده‌ها این کار را انجام می‌دهند.
وی ادامه داد: اگر واقعا مهندسین کار کنند، حتی اگر طراحی دچار اشکال شود، ایرادات در اجرا مشخص می‌شوند و می‌توان ساختمانی با کیفیت ساخت. متاسفانه کسانی ساخت‌وساز می‌کنند که تخصصشان این نیست و فقط پول دارند. بسیار راحت می‌توان این موضوع را کنترل کرد. چطور نظام مهندسی می‌تواند حق عضویت را یک شبه افزایش دهد اما نمی‌تواند نظارت کند؟
شکرزاده توضیح داد: هرچقدر کار علمی انجام داده و کیفیت مصالح و محاسبات را بالا ببریم اما در اجرا دچار مشکل شویم، کار درست پیش نمی‌رود. ما می‌توانیم ادعا کنیم که در طراحی و متریال با دنیا همسطح هستیم اما در اجرا فاصله بسیاری با دنیا داریم. مشخص نیست که چطور به هرکسی اجازه ساخت‌وساز داده می‌شود.
وی ادامه داد: حتی اعمال مقررات و آیین‌نامه‌ها در حوزه جلوگیری از هدر رفت انرژی در ساختمان هم وابسطه به عملکرد مجری است و اگر فرد غیرمتخصص پای کار باشد، این موارد هم اجرا نمی‌شود. مهندس ناظر و مجری باید پای کار باشند و شغلشان این باشد نه اینکه با هزینه کم فقط برگه فروشی کنند.
نقش گران شدن مصالح در افزایش تخلفاتفریبرز ناطق‌الهی استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله هم با اشاره به نقش گران شدن مصالح در افزایش تخلفات به ایسکانیوز گفت: شرکت‌هایی روی کار آمده‌اند که ادعای بهینه‌سازی دارند. این شرکت‌ها با کلک‌های کامپیوتری کاری می‌کنند که مثلا اگر ساختمانی در واقعیت به ۷۰ کیلو آهن نیاز داشته باشد، روی کاغذ با ۵۰ کیلو به استاندارد برسد و بتوان آن را ساخت. در حقیقت باطن این طراحی‌ها بازی کردن با اعداد و کم کاری است و چون مهر نظام مهندسی پای این طراحی‌ها می‌خورد، ساختمان با همان طراحی اشتباه ساخته می‌شود.
استاد مهندسی سازه بیان کرد: کارفرماها بساز و بفروش هستند و کاهش هزینه در خرید مصالح برایشان جذاب است و برخی مهندسان بی‌تجربه هم راغب هستند که درآمد داشته باشندهمین موارد باعث می‌شود که تن به کم‌کاری بدهند.
وی ادامه داد: هر روز پیغام‌هایی مبنی بر این داریم که برگه مهندسی شما را خریداریم و این امضافروشی است. به این شکل که شرکت‌ها ساختمان را طراحی کرده و با قیمت اندک مهر مهندسان را خریداری می‌کنند و پای طراحی‌ها می‌زنند.
پیمان‌کاران یا از مصالح نامرغوب استفاده میکنندناطقالهی توضیح داد: به دلیل گرانی هزینه‌ها پیمان‌کاران یا از مصالح نامرغوب استفاده می‌کنند یا از حجم و میزان کم می‌کنند؛ مثلا اگر ۱۲ میلگرد نیاز دارند، ۱۰ میلگرد استفاده می‌کنند. گاهی هم از بتن غیراستاندارد یا آرماتورهای نامرغوب استفاده می‌کنند. نظارتی هم وجود ندارد و مهندسی هم که برگه خود را فروخته حتی یک بار هم پای کار نمی‌رود و شرکت دلال کار را جمع می‌کند.
بیشترین کنترل شهرداری در حوزه معماری است و توجهی به سازه ندارداستاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله گفت: مسئولان شهری باید به این موارد دقت کنند، چند سال دیگر بافت آسیب دیده شهری ما افزایش پیدا خواهد کرد. نظام مهندسی اصلا کار خود را درست انجام نمی‌دهد و شهرداری هم به موضوع توجه ندارد و اگر مهر و امضای یک مهندس پای کار باشد، شهرداری به همان اکتفا می‌کند. بیشترین کنترل شهرداری در حوزه معماری است و توجهی به سازه ندارد.
آسیب‌پذیری تهران در برابر زلزلهناایمن بودن ساختمان‌ها تهران را در برابر زلزله آسیب‌پذیر می‌کند. مهدی‌زارع استاد پژوهشگاه زلزله شناسی در این باره به ایسکانیوز گفت: براساس گزارش مهندسان ساختمان حتی برخی ساختمان‌های مهم دولتی و زیرساختی ایمن نیستند. از نظرامکانات بهداشتی، این شهر بیش از ۲۰۰ بیمارستان و درمانگاه دارد که انواع خدمات را ارائه می‌دهند اما بر اساس گزارش‌های وزارت بهداشت کمتر از ۲۰ درصد آن‌ها در برابر زلزله‌هایی به بزرگی بیشتر از ۶.۵ ریشتر ایمنی دارند و به طور کلی حدود ۴۷ درصد در برابر زمین‌لرزه‌ای شدید آمادگی نسبی دارند.
وی در رابطه با میزان آسیب‌پذیری تهران در برابر زلزله گفت: تهران در یک نبود لرزه‌ای و سکوت طولانی از نظر رخداد زمین لرزه بعد از آخرین رخدادهای مهم زلزله قرار دارد. نقشه تراکم جمعیت تهران به وضوح نشان می‌دهد که از ۲۲ منطقه شهرداری تهران، هشت منطقه پرتراکم‌ترین مناطق هستند. مقایسه این مواجهه انسانی با نقشه کلی آسیب‌پذیری فیزیکی نشان می‌دهد که در برخی مناطق، جمعیت دقیقاً روی خطرناک‌ترین مکان‌های آسیب‌پذیر متمرکز شده‌اند که باید به عنوان یک موضوع فوری در تلاش‌های توسعه شهری آینده در نظر گرفته شود.
استاد پژوهشگاه زلزله‌شناسی در پاسخ به این سوال که کدام مناطق آسیب‌پذیرتر هستند، توضیح داد: بر اساس نقشه کلی آسیب‌پذیری فیزیکی، ۱۰ منطقه از ۲۲ منطقه کلان شهر تهران شامل مناطق هفت، هشت، ۱۰، ۱۱، ۱۲، ۱۴، ۱۵، ۱۶، ۱۷ و ۲۰ شهرداری نسبت به سایر مناطق شهرداری آسیب‌پذیری بیشتری نشان می‌دهند.
وی افزود: به طور کلی نیمه جنوبی شهر دارای خطر بیشتری نسبت به نیمه شمالی است. با این حال، میزان ریسک را نباید در مناطق دیگر، به ویژه مناطق شمال غربی (مانند منطقه پنج و ۲۲) که در محدوده گسل شمال تهران توسعه یافته‌اند و همچنین در حال گسترش و توسعه سریع شهری هستند، دست کم گرفت. مقایسه بین مطالعه ما با مطالعه قبلی ارزیابی ریسک فیزیکی-اجتماعی-اقتصادی در تهران نشان می‌دهد که مناطق ۱۰، ۱۷، ۲۰، ۱۶، ۱۵ و ۱۱ دارای بالاترین ریسک هستند.
به گزارش ایسکانیوز،
به گزارش خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز، چند روز پیش بود که در حین عملیات تخریب یک ساختمان نیمه کاره غیرمجاز ساختمان‌های مجاور فروریخت و تعدادی از هموطنان جان باختند اما چطور با وجود آئین نامه نطام مهندسی و ناظران متعدد همچنان شاهد ساخته شدن ساختمان‌های نوسازی هستیم که ایمنی کافی ندارند و فجایعی مانند آنچه در متروپل آبادان دیدم را رقم می‌زنند؟
برگه فروشی مهندسان ناظر
محمدرضا شکرزاده دکتری تخصصی سازه در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز درباره تخلفاتی که در حوزه ساخت‌وساز صورت می‌گیرد، گفت: ساخت‌وساز ۲ وجه دارد و شامل طراحی و اجرا می‌شود. طراحی براساس آیین‌نامه است اما بیشتر اشکالات در حوز اجرا ایجاد می‌شوند. مدتی است که نظام مهندسی عنوانی به اسم مجری ذی صلاح را به روند ساخت و ساز اضافه کرده اما در حال حاضر افرادی که این مسئولیت را دارند، به برگه فروشی رو آورده‌اند.
وی افزود: اگر نظام مهندسی با تعامل وزارت راه و شهرسازی و شهرداری شرایطی را ایجاد کند که مجری ذیصلاح نقش موثری در ساخت و ساز داشته باشد و وظایف خود را به درستی انجام دهد، بسیاری از مشکلات حل می‌شوند.
به گزارش ایسکانیوز مجری ذیصلاح کسی است که مسئول اول اجرای عملیات ساختمان بر طبق مقررات ملی و ضوابط شهرسازی است. او توسط سازمان نظام مهندسی به پروژه‌های ساختمانی معرفی می‌شود تا بر صحت عملیات ساختمانی نظارت داشته باشد. او از سمت مالک وکالت دارد که امور اجرایی را برحسب قرارداد بر عهده بگیرد.
شکرزاده عنوان کرد: درحال حاضر سیستم به این شکل است که برای ساخت ساختمان یک مهندس مجری انتخاب می‌شود که پروانه اشتغال از نظام مهندسی دارد اما سازنده‌ها امروز تنها از مجوز مهندسان مجری استفاده می‌کنند. درحقیقت فرد به عنوان سرمایه‌گذار خود در ساخت و ساز فعالیت می‌کند و عملا مهندس مجری نقشی ندارد.
نظام مهندسی باید نظارت جدی داشته باشد
وی با اشاره به اینکه نظارت‌ها بر ساخت و ساز بسیار ضعیف است، ادامه داد: هر کسی می‌تواند وارد حوزه ساخت و ساز شده و هر طور که دوست دارد، فعالیت کند. نظام مهندسی باید نظارت جدی داشته باشد. امروزه مهندس ناظر، محاسب و مجری داریم اما حضورشان در ساخت‌وسازها صوری است.
مهندس سازه عنوان کرد: مثلا اگر هزینه ساخت یک ساختمان هزار متری چهار طبقه در تهران حدود ۱۵ میلیارد تومان باشد، طبق قانون مهندس مجری برای یک سال میانگین ۱۰ درصد از هزینه ساخت را می‌گیرد. مهندسی که پروانه داشته و مجرب باشد، می‌تواند این ساختمان را باکیفیت خوب بسازد اما پیمانکار مثلا ۵۰ میلیون پرداخت کرده و مجوز مهندس را از او می‌خرد. چون نظام مهندسی و شهرداری سازنده را مجبور نمی‌کنند که یک مهندس مجری واقعی داشته باشد، سازنده‌ها این کار را انجام می‌دهند.
وی ادامه داد: اگر واقعا مهندسین کار کنند، حتی اگر طراحی دچار اشکال شود، ایرادات در اجرا مشخص می‌شوند و می‌توان ساختمانی با کیفیت ساخت. متاسفانه کسانی ساخت‌وساز می‌کنند که تخصصشان این نیست و فقط پول دارند. بسیار راحت می‌توان این موضوع را کنترل کرد. چطور نظام مهندسی می‌تواند حق عضویت را یک شبه افزایش دهد اما نمی‌تواند نظارت کند؟
شکرزاده توضیح داد: هرچقدر کار علمی انجام داده و کیفیت مصالح و محاسبات را بالا ببریم اما در اجرا دچار مشکل شویم، کار درست پیش نمی‌رود. ما می‌توانیم ادعا کنیم که در طراحی و متریال با دنیا همسطح هستیم اما در اجرا فاصله بسیاری با دنیا داریم. مشخص نیست که چطور به هرکسی اجازه ساخت‌وساز داده می‌شود.
وی ادامه داد: حتی اعمال مقررات و آیین‌نامه‌ها در حوزه جلوگیری از هدر رفت انرژی در ساختمان هم وابسطه به عملکرد مجری است و اگر فرد غیرمتخصص پای کار باشد، این موارد هم اجرا نمی‌شود. مهندس ناظر و مجری باید پای کار باشند و شغلشان این باشد نه اینکه با هزینه کم فقط برگه فروشی کنند.
نقش گران شدن مصالح در افزایش تخلفات
فریبرز ناطق‌الهی استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله هم با اشاره به نقش گران شدن مصالح در افزایش تخلفات به ایسکانیوز گفت: شرکت‌هایی روی کار آمده‌اند که ادعای بهینه‌سازی دارند. این شرکت‌ها با کلک‌های کامپیوتری کاری می‌کنند که مثلا اگر ساختمانی در واقعیت به ۷۰ کیلو آهن نیاز داشته باشد، روی کاغذ با ۵۰ کیلو به استاندارد برسد و بتوان آن را ساخت. در حقیقت باطن این طراحی‌ها بازی کردن با اعداد و کم کاری است و چون مهر نظام مهندسی پای این طراحی‌ها می‌خورد، ساختمان با همان طراحی اشتباه ساخته می‌شود.
استاد مهندسی سازه بیان کرد: کارفرماها بساز و بفروش هستند و کاهش هزینه در خرید مصالح برایشان جذاب است و برخی مهندسان بی‌تجربه هم راغب هستند که درآمد داشته باشندهمین موارد باعث می‌شود که تن به کم‌کاری بدهند.
وی ادامه داد: هر روز پیغام‌هایی مبنی بر این داریم که برگه مهندسی شما را خریداریم و این امضافروشی است. به این شکل که شرکت‌ها ساختمان را طراحی کرده و با قیمت اندک مهر مهندسان را خریداری می‌کنند و پای طراحی‌ها می‌زنند.
پیمان‌کاران یا از مصالح نامرغوب استفاده می‌کنند
ناطق‌الهی توضیح داد: به دلیل گرانی هزینه‌ها پیمان‌کاران یا از مصالح نامرغوب استفاده می‌کنند یا از حجم و میزان کم می‌کنند؛ مثلا اگر ۱۲ میلگرد نیاز دارند، ۱۰ میلگرد استفاده می‌کنند. گاهی هم از بتن غیراستاندارد یا آرماتورهای نامرغوب استفاده می‌کنند. نظارتی هم وجود ندارد و مهندسی هم که برگه خود را فروخته حتی یک بار هم پای کار نمی‌رود و شرکت دلال کار را جمع می‌کند.
بیشترین کنترل شهرداری در حوزه معماری است و توجهی به سازه ندارد
استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله گفت: مسئولان شهری باید به این موارد دقت کنند، چند سال دیگر بافت آسیب دیده شهری ما افزایش پیدا خواهد کرد. نظام مهندسی اصلا کار خود را درست انجام نمی‌دهد و شهرداری هم به موضوع توجه ندارد و اگر مهر و امضای یک مهندس پای کار باشد، شهرداری به همان اکتفا می‌کند. بیشترین کنترل شهرداری در حوزه معماری است و توجهی به سازه ندارد.
آسیب‌پذیری تهران در برابر زلزله
ناایمن بودن ساختمان‌ها تهران را در برابر زلزله آسیب‌پذیر می‌کند. مهدی‌زارع استاد پژوهشگاه زلزله شناسی در این باره به ایسکانیوز گفت: براساس گزارش مهندسان ساختمان حتی برخی ساختمان‌های مهم دولتی و زیرساختی ایمن نیستند. از نظرامکانات بهداشتی، این شهر بیش از ۲۰۰ بیمارستان و درمانگاه دارد که انواع خدمات را ارائه می‌دهند اما بر اساس گزارش‌های وزارت بهداشت کمتر از ۲۰ درصد آن‌ها در برابر زلزله‌هایی به بزرگی بیشتر از ۶.۵ ریشتر ایمنی دارند و به طور کلی حدود ۴۷ درصد در برابر زمین‌لرزه‌ای شدید آمادگی نسبی دارند.
وی در رابطه با میزان آسیب‌پذیری تهران در برابر زلزله گفت: تهران در یک نبود لرزه‌ای و سکوت طولانی از نظر رخداد زمین لرزه بعد از آخرین رخدادهای مهم زلزله قرار دارد. نقشه تراکم جمعیت تهران به وضوح نشان می‌دهد که از ۲۲ منطقه شهرداری تهران، هشت منطقه پرتراکم‌ترین مناطق هستند. مقایسه این مواجهه انسانی با نقشه کلی آسیب‌پذیری فیزیکی نشان می‌دهد که در برخی مناطق، جمعیت دقیقاً روی خطرناک‌ترین مکان‌های آسیب‌پذیر متمرکز شده‌اند که باید به عنوان یک موضوع فوری در تلاش‌های توسعه شهری آینده در نظر گرفته شود.
استاد پژوهشگاه زلزله‌شناسی در پاسخ به این سوال که کدام مناطق آسیب‌پذیرتر هستند، توضیح داد: بر اساس نقشه کلی آسیب‌پذیری فیزیکی، ۱۰ منطقه از ۲۲ منطقه کلان شهر تهران شامل مناطق هفت، هشت، ۱۰، ۱۱، ۱۲، ۱۴، ۱۵، ۱۶، ۱۷ و ۲۰ شهرداری نسبت به سایر مناطق شهرداری آسیب‌پذیری بیشتری نشان می‌دهند.
وی افزود: به طور کلی نیمه جنوبی شهر دارای خطر بیشتری نسبت به نیمه شمالی است. با این حال، میزان ریسک را نباید در مناطق دیگر، به ویژه مناطق شمال غربی (مانند منطقه پنج و ۲۲) که در محدوده گسل شمال تهران توسعه یافته‌اند و همچنین در حال گسترش و توسعه سریع شهری هستند، دست کم گرفت. مقایسه بین مطالعه ما با مطالعه قبلی ارزیابی ریسک فیزیکی-اجتماعی-اقتصادی در تهران نشان می‌دهد که مناطق ۱۰، ۱۷، ۲۰، ۱۶، ۱۵ و ۱۱ دارای بالاترین ریسک هستند.
به گزارش ایسکانیوز، جولان بساز و بفروش‌هایی که تخصص کافی ندارند، منجر به ساخت ساختمان‌هایی می‌شود که در ظاهر ایمن هستند اما تخلفات ریز و درشتی در مراحل ساخت آن‌ها انجام شده است. سوال اینجاست که چرا با وجود پشت سر گذاشتن فجایعی مانند متروپل آبادان همچنان نظام مهندسی و شهرداری به اندازه کافی نظارت نمی‌کنند؟ چرا به هر غیرمتخصصی به صرف داشتن پول و سرمایه اجازه ورود به امر ساخت و ساز داده می‌شود؟
انتهای پیام /
انتهای پیام /
منبع: ایسکانیوز
کلیدواژه: سازمان نظام مهندسی استاد پژوهشگاه بین المللی زلزله آسیب پذیری تهران در برابر زلزله استاد پژوهشگاه زلزله شناسی گزارش ایسکانیوز ایسکانیوز گفت عملیات ساختمان نظام مهندسی نشان می دهد یک مهندس مجری ساخت و ساز مجری ذی صلاح طراحی ها پای کار اما در اجرا حوزه ساخت ۲۲ منطقه طراحی ها اساس گزارش مجوز مهندس مهندس ناظر یک ساختمان برگه فروشی هزینه ساخت ساختمان ها طور کلی سازنده ها ناطق الهی آیین نامه زلزله گفت ساخت وساز حال حاضر مثلا اگر کم کاری شرکت ها بر اساس لرزه ای
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iscanews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسکانیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۴۱۰۳۵۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آسمان‌خراش‌ها؛ قاتل یا ناجی شهرها؟
آسمان‌خراش‌های سربه‌فلک‌کشیده در شهرها در کنار تمام مزایایی که برای توسعه زندگی شهرنشینی و میزبانی از جمعیت روبه‌رشد شهرها دارند، دارای اثرات زیست‌محیطی منفی بالایی هستند که در صورت برطرف نشدن، آن‌ها را به قاتلین شهرها تبدیل می‌کند.
به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، شهرهای جهان تا سال ۲۰۵۰ شاهد هجوم سیل عظیمی از جمعیت خواهند بود و این وظیفه توسعه‌دهندگان و برنامه‌ریزان شهری است که دریابند چگونه محیط‌های شهری را برای برآوردن نیازهای زندگی و کار این جمعیت به سرعت در حال گسترش تطبیق دهند. این باور عمومی وجود دارد که آسمان‌خراش‌های بلندتر و متراکم‌تر راه پیشرفت هستند، زیرا استفاده از فضا را بهینه می‌کنند، افراد بیشتری را در هر متر مربع در خود جای می‌دهند و پراکندگی شهری را محدود می‌کنند اما با توجه به تعهدات جهانی نسبت به اهداف کاهش انتشار کربن و تغییرات آب‌وهوایی، این راهکار چندان پایدار و دوستدار محیط زیست به حساب نمی‌آیند.
ساختمان بلند به معنای استفاده از مصالح بیشتر است که باید به اندازه کافی مقاوم باشند تا ارتفاعات ۴۰۰، ۶۰۰، ۸۰۰ متر و حتی بیشتر را تحمل کنند. این امر به‌طور قابل توجهی ردپای کربن را افزایش می دهد. این حقیقت با ارزیابی چرخه کل زندگی انتشار کربن به معنای کربن عملیاتی و مجسم در ساختمان‌ها و محیط‌های شهری مختلف اثبات شده است.
کربن عملیاتی زمانی تولید می‌شود که یک ساختمان در حال خدمت است و کربن مجسم تمام کربن پنهان و پشت صحنه تولید شده در طول استخراج، تولید، حمل‌ونقل و ساخت مواد خام مورد استفاده برای ساخت یک بنا، در کنار تمام کربنی است که در طول فرآیندهای تعمیر و نگهداری، نوسازی، تخریب یا جایگزینی تولید می‌شود. در مقیاس جهانی، بخش ساخت‌وساز مسئول تأثیر قابل‌توجهی بر محیط زیست است.
از سوی دیگر وجود آسمان‌خراش‌ها در یک منطقه شهری باعث ایجاد جزایر گرمایی می‌شود، زیرا دمای بالا منجر به محبوس شدن گرما بین سطح خیابان و ساختمان‌ها می‌شود و از سرد شدن طبیعی دما هنگام غروب خورشید جلوگیری می‌کند.
علاوه بر این هر چه باد بیشتر باشد، کیفیت هوا بهتر است زیرا ذرات آلودگی را از بین می‌برد. شهرهایی با تهویه طبیعی کم، تعداد زیادی آسمان‌خراش و خیابان‌های باریک، منجر به بروز «اثر دره» می‌شوند که طی آن عوامل سمی در لایه‌های بالایی به دام می‌افتند. این شرایط در هنک‌کنگ بسیار رایج است که در آن وجود آسمان‌خراش‌ها در امتداد ساحل، راه نسیم دریا را مسدود می‌کند و آلودگی را افزایش می‌دهد. این بناهای سربه‌فلک‌کشیده همچنین نمی‌توانند به راحتی به مسکن، کارخانه یا مغازه تغییر کاربری داده شوند. در مقابل، ساختمان‌های کم ارتفاع قدیمی می توانند بارها و بارها بازسازی شوند و تغییر کاربری بدهند.
تأثیر آسمان‌خراش‌ها بر محیط زیستاولین ۵۰ آسمان‌خراش جهان بین سال‌های ۱۹۳۰ تا ۲۰۱۰، طی ۸۰ سال و ۵۰ آسمان‌خراش دیگر طی دوره ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۵ ساخته شد. پس از آن ساخت آسمان‌خراش‌ها با رشدی غیرقابل توقف رونق گرفت.
با گذشت سال‌ها، ساختار آسمان‌خراش‌ها از بتن انحصاری به استفاده از موادی مانند فولاد و شیشه و حتی مواد پایدارتر مانند چوب تبدیل شد و طراحی آن‌ها مسیری را در پیش گرفت که به‌نظر می‌رسد از فیلم‌های علمی-تخیلی الهام گرفته باشد، زیرا میزان بالا و فراتر از تصوری را از خودکفایی برای آن‌ها فراهم می‌آورد.
امروزه بخش‌های معماری و ساخت‌وساز توسط استاندارد ISO15686 هدایت می‌شوند که عواملی مانند مواد، انرژی مصرفی، سیستم‌های ساخت‌وساز و بسیاری موارد دیگر را در نظر می‌گیرد و استانداردهای گوناگونی برای ساختمان‌ها ارائه شده است تا آن‌ها را در مسیر پایداری و سازگاری با محیط زیست قرار دهد. با این وجود با توجه به مطالعه جداسازی تراکم از ارتفاع در تجزیه و تحلیل انتشار گازهای گلخانه‌ای چرخه زندگی شهرها، آسمان‌خراش‌ها تأثیر مثبتی بر محیط زیست ندارند.
محققان دریافته‌اند که زنجیره‌ای از آسمان‌خراش‌ها در طول عمر مفید خود در مقایسه با منطقه‌ای با ساختمان‌های کوتاه‌تر با تعداد ساکنان یکسان، ۱۴۰ درصد گازهای گلخانه‌ای بیشتری تولید می‌کنند، چراکه آسمان‌خراش‌ها نسبت به ساختمان‌های کوتاه‌تر به ساختارهای سنگین‌تر، پایه‌های ضخیم‌تر و استفاده بیشتر از مواد با ردپای کربن بالاتر نیاز دارند.
آسمان‌خراش‌ها امکان داشتن کاربری‌های مختلف را در یک بنای واحد فراهم می‌آورد و افراد بیشتری را در یک ساختمان متمرکز می‌کند، بنابراین طرفداران این سازه‌های شهری استدلال می‌کنند که آسمان‌خراش‌ها به فشرده‌سازی فعالیت‌های مختلفی در یک مکان که کمک می‌کنند که به‌طور معمول در ساختمان‌های مختلف انجام می‌شود.
از سوی دیگر روند روزافزون رشد جمعیت در شهرها و کمبود فضا برای جا دادن به آن‌ها، همچنین وجود فضایی برای پاسخگویی به نیازهای اجتماعی این جمعیت، نیاز به وجود سازه‌های بلندتر و کارآمدتر را در شهرها بالا می‌برد. با این حال تردیدی نیست که این ساخت‌وسازها باید مطابق با معیارهای پایداری طراحی و ساخته شوند.
بنابراین زمان آن رسیده که برنامه‌ریزان شهری کل چرخه عمر کربن یک ساختمان را در نظر بگیرند و تأثیر تراکم و ارتفاع شهری را در عین توجه به نیازهای جمعیت در حال رشد متعادل کنند.
ساخت‌وسازهای جدید شهری پیرو مجموعه‌ای از قوانین استانداردسازی برای کاهش اثرات زیست‌محیطی منفی بناها است، برای سازه‌های موجود نیز راهکار ارائه‌شده، بازسازی محسوب می‌شود.
این اقدام به بهبود وضعیت آسمان‌خراش‌های موجود و تطبیق آن‌ها با استانداردهای فعلی منجر می‌شود و تاکنون برای بناهایی هم‌چون ساختمان امپایر استیت، یکی از نمادهای معماری نیویورک با ۴۴۳.۲ متر ارتفاع انجام گرفته است. این اقدام تا ۳۸ درصد صرفه‌جویی در هزینه انرژی سالانه و دریافت گواهینامه LEED (گواهی مدیریت انرژی و طراحی زیست‌محیطی) را برای این بنا به همراه داشت.
از نظر مواد مورد استفاده در ساخت‌وساز نیز چوب یا راه‌حل‌های پایدار پیشنهاد می‌شود که در آن آسمان‌خراش‌ها عملکردی زیست‌محیطی یا حتی اجتماعی داشته باشند. ساختمان میوستورنه در نروژ با ارتفاع ۸۵.۴ متر یکی از بلندترین ساختمان‌های چوبی در جهان است. اگر دی‌اکسیدکربن جذب‌شده توسط درختان را در نظر بگیریم، چوب دارای ردپای کربن‌خنثی یا حتی منفی است. بنابراین با تنظیم جنبه‌های مختلف ساخت این بناها، بشر مجبور نخواهد بود بین آسمان‌خراش‌ها یا حفاظت از محیط‌زیست یکی را انتخاب کند، به‌ویژه که زندگی عمودی برای آینده امری ضروری به نظر می‌رسد.
واقعیت این است که آسمان‌خراش‌ها در صورت تداوم ساخت به شیوه‌های گذشته بلایای زیست محیطی هستند و شهرها را می‌کشند، بنابراین بازسازی و بهسازی آن‌ها نقش بسزایی در برخورداری از مزایای بالقوه آن‌ها برای شهرهای آینده دارد.
جمعیت شهری جهان به‌طور پیوسته در حال افزایش است و سازمان ملل متحد پیش‌بینی کرده است تا سال ۲۰۵۰ از ۳.۶ میلیارد به ۶.۳ میلیارد خواهد رسید. این افزایش به معنای توسعه ساختمان‌های سربه‌فلک‌کشیده و آسمان‌خراش‌ها برای جای دادن تعداد بیشتری از افراد، ضمن اشغال فضای کمتر است. بنابراین جهان آینده شاهد افزایش محبوبیت و ارتفاع آسمان‌خراش‌ها خواهد بود. تقاضای بیشتر برای آسمان‌خراش‌ها نیازمند استفاده از فناوری‌های جدید و طراحی‌های نوآورانه برای پایدارتر شدن و کاهش تأثیرات منفی آن‌ها بر محیط است که به کمک راهکارهای زیر می‌توان به آن دست پیدا کرد.
مصالح ساختمانی با منابع محلیساخت آسمان‌خراش‌ها تأثیر قابل‌توجهی بر محیط‌زیست دارد و استفاده از مصالح محلی می‌تواند تأثیر آن را در طول ساخت‌وساز کاهش دهد. برج بانک آمریکا در نزدیکی میدان تایمز، یکی از بلندترین ساختمان‌های نیویورک است و با ۴۰ درصد مواد محلی ساخته شده است تا روشی برای کاهش مصرف انرژی و انتشار گازهای گلخانه‌ای در فرآیند انتقال و حمل‌ونقل از نقاط دورتر باشد.
آسمان‌خراش‌ها برای پایداری در برابر بادهای شدید با افزایش ارتفاع نیازمند مقاومت بیشتری هستند. برج شانگهای با ارتفاع ۶۳۲ متر بعد از برج خلیفه دبی از نظر اندازه در رتبه دوم قرار دارد، به این معنی که باید در بالاترین نقطه خود در برابر آب‌وهوای شدید مقاومت کند. طراحی ستون خمیده این برج به‌طرز هوشمندانه‌ای به‌منظور تغییر جهت نیروی باد انجام گرفته است که امکان ساخت‌وساز قوی‌تر با منابع کمتر را فراهم می‌آورد.
آسمان‌خراش‌های خاصی در تلاش برای سبزتر شدن طراحی شده‌اند که با پوشش گیاهی سبز در سرتاسر سازه خود معرفی می‌شوند. برج سبز سنگاپور یک نمونه ایده‌آل از معماری سبز است و با پوشش گیاهی سرسبزی که به‌طور استراتژیک در سراسر آن قرار گرفته است، ردپای کربن ساختمان را کاهش می‌دهد و در عین حال محیط طبیعی آرامش‌بخش‌تری را برای ساکنان ایجاد کند.
سنگاپور همچنین خانه هتل اواسیا داون‌تاون است که با ۲۱ گونه گیاهی سرسبز پوشیده شده و خانه‌ای برای پرندگان و حیوانات در قلب یکی از پر سازه‌ترین شهرهای جهان است. در واقع نسبت کلی زمین سبز این بنا ۱۱۰۰ درصد است، به این معنی که در این ساختمان ۱۰ برابر بیشتر از آنچه که در همان قطعه زمین، فضای مسکونی وجود دارد سرسبزی وجود دارد. باغ‌های روباز برج نیز نیاز به تهویه مکانیکی را کاهش می‌دهد.
توربین‌های بادیآسمانخراشها علاوه بر مقاومت در برابر بادهای شدید، فرصتی بی‌نظیر برای بهره‌گیری از آن‌ها به‌عنوان منبع انرژی پایدار دارند. مرکز تجارت جهانی بحرین که توسط شرکت مهندسی چندملیتی اتکینز ساخته شده، شامل توربین‌های بادی کاربردی در طراحی خود است. این ساختمان ۲۴۰ متری از برج‌های باد سنتی الهام گرفته شده است و اطمینان می‌دهد که باد به توربین‌های متصل به نمای ساختمان هدایت می‌شود.
تنظیم دما و حفظ انرژی خواه گرمایش در کشورهای سردتر یا سرمایش در محیط‌های گرم‌تر، یکی از مهمترین بخش‌ها در پایدارسازی آسمان‌خراش‌ها محسوب می‌شود. سیستم‌های تهویه مطبوع و گرمایش مرکزی از منابع قابل‌توجهی استفاده می‌کنند و ردپای کربن بیشتری را برای ساختمان‌های بزرگ ایجاد می‌کنند. چندین سازه جدید و پایدار از طراحی مبتکرانه برای ایجاد نماهایی استفاده کرده‌اند که نیاز به گرمایش و سرمایش را به شدت کاهش می‌دهد.
مرکز مالی بین‌المللی پینگ‌آن (IFC) در جنوب چین، بلندترین ساختمان در منطقه است، اما سازندگان این آسمان‌خراش را با ۴۶ درصد هزینه کمتر در مقایسه با ساختمان‌های تجاری اداره می‌کنند که به‌طور معمول ساخته می‌شوند. IFC به لطف نمای با عملکرد بالای خود دارای گواهینامه طلایی LEED است که نفوذ گرما را به حداقل می‌رساند و در عین حال اجازه می‌دهد حداکثر نور وارد دفاتر شود. این سازه همچنین دارای پره‌های سنگی عمودی خارجی است که باعث ایجاد سایه می‌شود، بنابراین تقاضا برای سیستم خنک‌کننده داخلی را کاهش می‌دهد.
حمله به نمازگزاران در گذره هرات افغانستان/ ۶ نفر شهید شدند